Sparen lijkt universeel te zijn, maar in werkelijkheid verschilt het spaargedrag sterk per generatie. Millennials (mensen geboren tussen 1981 en 1996) sparen op een wezenlijk andere manier dan babyboomers (geboren tussen 1946 en 1964). Dit verschil heeft te maken met omstandigheden, technologie en prioriteiten. In dit artikel onderzoeken we waarom deze twee generaties zo verschillend met geld omgaan.
Er is een groot verschil tussen de tijd waarin millennials opgroeiden en de babyboomers. Millennials betraden de arbeidsmarkt in economisch lastige tijden. De kredietcrisis van 2008, gevolgd door een langdurige periode van economische onzekerheid, en recent nog de coronapandemie, hebben deze generatie gevormd. Babyboomers daarentegen groeiden op in een tijd van economische bloei, lage woningprijzen en stijgende lonen. Hierdoor konden zij relatief gemakkelijk vermogen opbouwen en sparen.
Flexwerk en schulden
Veel babyboomers hebben jarenlang bij hetzelfde bedrijf gewerkt. Waar babyboomers vaak een vaste baan met pensioenopbouw hadden, werken veel millennials op flexibele contracten of als zzp’er. Onzekerheid over inkomen maakt het moeilijk om structureel te sparen. Daar komt bij dat millennials gemiddeld vaker kampen met een studieschuld, iets waar babyboomers nauwelijks mee te maken hadden.
De financiële ruimte om te sparen is dus aanzienlijk kleiner. Uit cijfers van het CBS over 2023 blijkt een groot verschil tussen de spaartegoeden van de millennials en de babyboomers.
Millennials geven bovendien veel meer geld uit. De gemiddelde millennial eet bijvoorbeeld veel vaker buitenshuis dan een gemiddelde babyboomer, waardoor er minder geld overblijft om te sparen.
Andere doelen, andere prioriteiten
Babyboomers spaarden voor een huis, kinderen en een comfortabele oude dag. Voor millennials zijn deze doelen vaak onbereikbaar of minder vanzelfsprekend. Door de krapte op de woningmarkt en hoge prijzen sparen ze eerder voor financiële onafhankelijkheid op jongere leeftijd (zoals via de FIRE-beweging).
Digitale tools en fragmentatie van sparen
Millennials staan erom bekend dat ze opgroeiden in een periode van gigantische technologische vooruitgang. Het is deze generatie die de overstap maakte naar de computer, het internet, social media en smartphones. Dat maakt dat zij veel beter overweg kunnen met technologie dan vorige generaties.
Ze gebruiken computers en smartphones als een middel om hun leven te vereenvoudigen en kunnen haast niet zonder. Ze maken ook volop gebruik van technologie om te sparen: apps en digitale potjes. Dit maakt sparen toegankelijker, maar ook gefragmenteerd. In plaats van één grote spaarrekening hebben veel millennials een aantal ‘potjes’ met kleine bedragen.
Minder vertrouwen in traditionele systemen
Waar babyboomers vertrouwden op pensioenfondsen, banken en de overheid, zijn millennials opgegroeid met financiële schandalen, politieke onzekerheid en klimaatcrises. Ze hebben minder vertrouwen in langetermijnsystemen en zoeken hun eigen weg. Sparen voelt voor hen vaak niet als voldoende oplossing voor toekomstige zekerheid.
Het verschil in spaargedrag tussen millennials en babyboomers is logisch en verklaarbaar. Het is geen kwestie van discipline of mentaliteit, maar van veranderende omstandigheden en verwachtingen. Ook het gebruik van technologie speelt een belangrijke rol bij het verschil in spaargedrag.
Peter Westhof, Spaaronline.nl
